Λιθίαση Ουροποιητικού Συστήματος
ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Τι είναι η λιθίαση του ουροποιητικού;
Με τον όρο «λιθίαση ουροποιητικού» εννοούμε μια πολύ συχνή πάθηση, κατά την οποία δημιουργούνται λίθοι μέσα στην αποχετευτική μοίρα του ουροποιητικού συστήματος. Ανάλογα με το σημείο όπου εντοπίζεται ο λίθος ή οι λίθοι έχουμε:
- Λιθίαση των νεφρών (νεφρολιθίαση)
- Λιθίαση των ουρητήρων (των σωλήνων που μεταφέρουν τα ούρα από τα νεφρά στην ουροδόχο κύστη)
- Λιθίαση της ουροδόχου κύστης
Είδη λίθων ουροποιητικού
Υπάρχουν διάφορα είδη λίθων, που καθορίζονται με βάση τη χημική τους σύσταση:
- Οι λίθοι από ασβέστιο είναι οι πιο συχνοί. Εμφανίζονται σε μεγαλύτερη συχνότητα σε άντρες ηλικίας 20-30 ετών. Το ασβέστιο ενώνεται με άλλες ουσίες, όπως τα οξαλικά και ο φωσφόρος, και σχηματίζει τελικά την πέτρα.
- Οι λίθοι κυστίνης, σχηματίζονται σε άτομα που πάσχουν από κυστινουρία. Αυτή είναι μία κληρονομική νόσος που προσβάλλει και τα δύο φύλα.
- Οι λίθοι από στρουβίτη, σχηματίζονται συνήθως σε γυναίκες που πάσχουν από λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος. Οι λίθοι αυτοί μπορεί να γίνουν πολύ μεγάλοι σε μέγεθος.
- Οι λίθοι από ουρικό οξύ είναι πιο συχνοί στους άντρες, παρά στις γυναίκες. Ο κίνδυνος εμφάνισής τους αυξάνει σε ασθενείς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία.
- Πιο σπάνιες μορφές λίθων σχηματίζονται σε ασθενείς που παίρνουν φάρμακα, όπως ακυκλοβίρη, ινδιναβίρη και τριαμτερένη.
Αίτια
Τα ανθρώπινα ούρα περιέχουν διάφορες άχρηστες ουσίες και άλατα, τα οποία αποβάλλονται φυσικά από τον οργανισμό. Συνήθως βρίσκονται σε διαλυμένη μορφή και έτσι αποβάλλονται μαζί με τα ούρα, χωρίς να δημιουργείται κάποιο πρόβλημα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως, αυτά τα άλατα σχηματίζουν κρυστάλλους, οι οποίοι ενοποιούνται μεταξύ τους και δημιουργούν τους λεγόμενους λίθους. Ορισμένα από τα αίτια που οδηγούν στη δημιουργία των λίθων είναι:
- Ούρα που παρουσιάζουν ιδιαίτερη πυκνότητα
- Ούρα που λιμνάζουν σε κάποιο σημείο του αποχετευτικού συστήματος
- Ούρα που έχουν μολυνθεί
- Γονιδιακοί παράγοντες
Συμπτώματα
Πολλοί ασθενείς με λίθο στο ουροποιητικό, δεν έχουν κανένα σύμπτωμα. Τα συμπτώματα εμφανίζονται όταν κάποιος λίθος βρεθεί μέσα στον ουρητήρα, με αποτέλεσμα να εμποδίζει τη ροή των ούρων από τα νεφρά.
Το συνηθέστερο σύμπτωμα είναι ο κωλικός του νεφρού, ο οποίος είναι ένας έντονος πόνος στην περιοχή των νεφρών, που μπορεί να αντανακλά στην κοιλιά, στην κύστη ή στα έξω γεννητικά όργανα.
Ο πόνος συνήθως εμφανίζεται ξαφνικά, δεν ανακουφίζεται με την αλλαγή θέσης και συχνά συνοδεύεται από τάση για εμετό (ναυτία) ή και εμετό. Συνήθως, υπάρχει αιματουρία, που είναι μικροσκοπική και ανακαλύπτεται στη γενική ούρων και σπάνια μακροσκοπική, που φαίνεται κατά την ούρηση.
Μερικές φορές, που συνυπάρχει ουρολοίμωξη, η λιθίαση μπορεί να παρουσιαστεί με συμπτώματα, όπως:
- Ρίγος
- Πυρετός
- Κόπωση
- Δυσουρικά ενοχλήματα
- Πόνος στα νεφρά
Δεν είναι σπάνιο, μία λιθίαση να διαγιγνώσκεται τυχαία σε έναν απεικονιστικό έλεγχο που γίνεται για άλλο λόγο.
Διάγνωση
Η διάγνωση της λιθίασης του ουροποιητικού πραγματοποιείται με τις εξής ενέργειες:
- Από το πλήρες ιστορικό του ασθενούς
- Την κλινική εξέταση
- Τον απαραίτητο εργαστηριακό και απεικονιστικό έλεγχο
Θεραπεία
Ανάλογα με τη βαρύτητα της λιθίασης που εντοπίζεται στον ασθενή, η αντιμετώπιση πρέπει σε ορισμένες περιπτώσεις να είναι άμεση και αποτελεσματική. Αυτό ισχύει ακόμα περισσότερο σε περιπτώσεις όπου εντοπίζεται απόφραξη των ουροφόρων οδών, καθώς ο κίνδυνος υδρονέφρωσης και πλήρους καταστροφής του νεφρού, είναι άμεσος.
Στην περίπτωση που η λιθίαση νεφρού συνδυαστεί και με ουρολοίμωξη, η καταστροφή του νεφρού είναι ραγδαία. Η θεραπεία της ουρολιθίασης, ανάλογα με την περίπτωση και το είδος της, μπορεί να είναι:
- Συντηρητική ή φαρμακευτική
- Εξωσωματική λιθοτριψία
- Ενδοσκοπική
- Χειρουργική
Κυριότερες τεχνικές
Οι κυριότερες επεμβατικές μέθοδοι με τις οποίες αντιμετωπίζεται η λιθίαση της ουροδόχου κύστης περιλαμβάνουν:
- Εξωσωματική λιθοτριψία με κρουστικά κύματα
- Ουρητηροσκόπηση και ενδοσωματική λιθοτριψία
- Διαδερμική νεφρολιθοτριψία
- Ανοικτή χειρουργική επέμβαση
Για περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε σήμερα με τον Χειρουργό Ουρολόγο Ανδρολόγο Ιωάννη Μπελημπασάκη.